In de Neswaarden zijn we gestart met de eerste fase van de gebiedsontwikkeling. Samen met Staatsbosbeheer en de gemeente Zaltbommel werken we aan een transformatie van dit natuurgebied. Door kleiwinning verbeteren we de natuurwaarden en geven de riviernatuur de ruimte om zich te ontwikkelen.
In het gebied werken we in fases. De eerste concrete uitwerking van de in 2019 opgestelde gebiedsvisie is een natuurlijke inrichting van de noordwest- en zuidoostoever van het Esmeer. Hier graven we een deel van de kleilaag af.
Ontwikkeling riviernatuur
Daardoor reikt de getijdenwerking met hogere en lagere waterstanden vanaf de Afgedamde Maas en het Esmeer tot in het gebied. Zo kunnen de riviernatuur en de planten- en diersoorten die daarbij horen, zich beter ontwikkelen. Aan de noordwestkant creëren we bovendien een goede uitgangssituatie voor de ontwikkeling van riviermoeras.
Werken aan verbetering waterkwaliteit
Aan de zuidoostzijde van het Esmeer leggen we een getijdenbekken aan. Het doel van dit bekken is om waterbeweging op gang te brengen langs het aangrenzende zwemstrand. Daardoor wordt het water beter ververst en neemt de kwaliteit van het water naar verwachting toe. Ook maken we een verbinding met de waterloop vanuit Aalst. Daarmee wil waterschap Rivierenland de waterkwaliteit in het dorp een positieve impuls geven.
Kleiwinning als drager
Met kleiwinning kunnen we de herinrichting financieren. De klei transporteren we naar steenfabrieken, die er bakstenen en dakpannen van maken. Het totale project voeren we in een periode van zeven tot tien jaar uit, waarbij we steeds in kleine aaneengesloten deelgebieden werken. Zo kan de natuur zich al tijdens de uitvoering ontwikkelen. In beide deelgebieden werken we in korte, aaneengesloten periodes. Er is dus niet continu materieel in de gebieden aanwezig.
Transport per schip
De klei wordt afgegraven door onze huisaannemer Van den Brand met een kraan en in vrachtwagens geladen. De vrachtwagens rijden naar de oever van het Esmeer, waar de klei in een schip wordt geladen. De schepen varen de klei naar de steenfabrieken, die er dakpannen en bakstenen van maken.
Gefaseerd werken
De werkzaamheden in het zuidoostelijke deel zijn gestart op 16 september 2024. In overleg met de gemeente Zaltbommel en de omgeving is besloten om de werkzaamheden in dit deelgebied in een relatief kort tijdsbestek uit te voeren. Gelet op het nabijgelegen recreatiestrand voeren we tijdens het recreatieseizoen (15 mei tot 1 september) geen werkzaamheden uit. Hiermee voorkomen we eventuele hinder voor de directe omgeving zoveel mogelijk. Het werk hier duurt relatief kort; nog dit jaar willen we klaar zijn met het werk in dit deel van de Neswaarden. De werkzaamheden in het noordelijke deelgebied starten nadat het zuidoostelijke deelgebied gereed is. Dit werk wordt binnen een periode van maximaal 10 jaar in fases uitgevoerd.