Met kleiwinning hebben wij gezorgd voor een goede basis voor natuurontwikkeling in perceel Filippo. Het perceel is het laatste deel van de herinrichting van het project Randwijkse Waarden.
Perceel Filippo ligt in de uiterwaard van de Nederrijn, ter hoogte van het Betuwse dorp Randwijk. In 2016 zijn de eigenaar van het perceel - Filippo Onroerend Goed Mij B.V. - en onze dochteronderneming Delgromij (onderdeel van K3) een samenwerking aangegaan voor de uitvoering van de winning van klei op perceel Filippo. Het betreft de uitvoering en gewijzigde oplevering van het laatste perceel uit een operationele ontgrondingsvergunning. Het perceel is na uitvoering weer overgedragen aan de eigenaar.
Onderdeel van bestaande ontgrondingsvergunning
Het perceel is ongeveer 2,3 hectare groot en was onderdeel uit van een bestaande ontgrondingsvergunning. In het overige deel van de uiterwaard was eerder al klei gewonnen. Delgromij heeft de resterende klei - zogenoemde ‘geelbakkende klei’ - in 2023 benut voor de grofkeramische industrie, die er bakstenen en dakpannen van maakt.
Een basis voor natuurontwikkeling
In de oorspronkelijke ontgrondingsvergunning uit 1985 werd uitgegaan van het herstel van de agrarische gebruiksfunctie door hercultivering na kleiwinning. Door de tijd heen is de visie op ontgronding én op dit deel van het gebied gewijzigd. In plaats van een agrarische oplevering hebben we het perceel door kleiwinning omgevormd naar natuur. Dat hebben we zoveel mogelijk reliëfvormend gedaan, tot de onderliggende zandbodem. Daarmee hebben we de historische strang weer permanent watervoerend en daarmee beter zichtbaar gemaakt. Perfect voor de ontwikkeling van riviermoeras en zachthoutooibos. Op de drogere delen kan zich nu bloemrijk grasland ontwikkelen.
Riviermoeras en knotwilgen
Door het uitdiepen en verbreden van de historische strang aan de rand van het gebied ontstaat er naar verwachting riviermoeras en ondiep water. Mogelijk dat diersoorten zoals ringslang, dodaars en allerlei vissoorten hiervan profiteren. Door het bestaande lint met (knot)wilgen te versterken, accentueren we bovendien het patroon van de historische strang. Bij de herinrichting is dan ook rekening gehouden met de waardevolle knotwilgen die aan de randen van het projectgebied aanwezig zijn. Achterstallig onderhoud aan de knotwilgen is tegelijkertijd met de herinrichting in 2023 uitgevoerd.
Herstellen historische strang
In deze opname van oktober 2023 is goed te zien dat we de historische strang herstellen door kleiwinning.
Samenwerken met de omgeving
Het plan is vooraf doorgesproken met de eigenaar van het perceel. Maar ook met de grondgebruiker, belangenorganisaties en overheden, en op basis van die gesprekken geoptimaliseerd. In afstemming met Stichting Knotwilg Heteren-Randwijk en Stichting Overbetuwe Groen Natuurlijk is bovendien de kans benut om de twee voormalige woongronden in te passen in het ontwerp. Deze hoger gelegen delen zijn niet afgegraven, zodat zich op de taluds waardevolle stroomdalvegetaties kunnen ontwikkelen.
Werkzaamheden in 2023 afgerond
De uitvoeringswerkzaamheden zijn in de tweede helft van 2023 in kort tijdsbestek uitgevoerd. Vanuit het project is ongeveer 40.000 m³ keramische klei per schip afgevoerd. Deze hoeveelheid staat gelijk aan ruim 30 schepen. Met de afronding van het project dragen we het perceel weer over aan de eigenaar.